NÉT ĐỘC ĐÁO TRONG ẨM THỰC HUẾ

 Dù cố đô Huế không còn giữ vai trò là trung tâm kinh tế, văn hóa, chính trị hàng đầu của cả nước nhưng nơi đây đã tững là đất kinh kỳ phồn hoa đô thị, trải qua gần một thế kỉ rưỡi làm kinh đô Đất Việt dưới thời chúa Nguyễn, nơi quy tụ của các bậc quân vương, anh hùng, tài tử .

 
Qúa khứ đã đi qua nhưng nó đã để lại cho Huế dấu ấn không thể phai nhòa ,vẫn còn đó:

“Ngọ Môn năm cửa, chin lầu
Cột cờ ba bậc, Phú Văn Lâu hai tầng”

Và cũng không thể mất đi nét ẩm thực Huế, ẩm thực Huế vừa có sang trọng, cao lương mỹ vị, vừa có món mộc mạc nhưng tinh tế, và luôn được đánh giá rất cao. Đặc biệt ẩm thực cung đình Huế nổi tiếng không chỉ ở cách chế biến mà còn ở cách trình bày, trang trí món ăn cầu kỳ, tinh tế như một môn nghệ thuật được chăm chút tỉ mẩn,  hương vị tinh khiết, thanh tao, còn nổi tiếng ở tác dụng bồi bổ sức khỏe, làm nên nét đặc sắc mà không phải địa phương nào cũng có .
 

Những món bánh đặc trưng của đất cố đô
 

Có thể lý giải ngay tại cái tên “ẩm thực cung đình Huế” mà chúng ta có thể hiểu đây chính là những món ăn được phục vụ trong cung cho vua chúa, và có khá nhiều các luật lệ, nghi thức từ việc cung ứng thực phẩm, chế biến, phục vụ, các kiểu mâm bàn, chén bát, đũa, chế độ ăn uống của vua: Điểm tâm sáng 12 món ; Ăn trưa 50 món mặn và 16 món ngọt trong đó phải có một vài món thuộc bát trân (tám món quý nhất gồm: Nem công, chả phượng, da tây ngưu, bàn tay gấu, gân nai, môi đười ươi, thịt chân voi và yến sào). Từng món được múc ra tô, đĩa rồi đặt trong các hộp gỗ sơn son thiếp vàng. ..
Có thể nói ẩm thực cung đình Huế là đỉnh cao của nghệ thuật ăn uống Việt Nam bởi nó luôn biểu hiện sự tinh túy, cầu kì, trang nhã và thanh cao, đầy sức cuốn hút. Người Huế ăn bằng mắt, bằng mũi trước khi ăn bằng miệng. Những loại rau dưa, củ quả được cắt tỉa tinh vi thành những hình thù sống động, kèm theo tên gọi mỹ miều. Và ngày nay , khi đến Huế bạn cũng có cơ hội trải nghiệm “làm vua, công chúa , hoàng hậu” và được phục vụ, thưởng thức các món ăn cung đình , nếu bạn muốn.
Người ta thường nói đến Huế là để ăn, ăn không chỉ là những món ăn thanh cao cung đình Huế, còn là những món ăn dân dã  giản dị, mà đằm thắm nơi đầm phá, núi sông này tạo nên. Tính ra, Cả nước hiện có khoảng 3.000 món ăn các loại thì ẩm thực Huế có tới 1.300 món, và trong dân gian khoảng 700 món, điều này cho thấy sự phong phú, đa dạng trong các món ăn Huế.
 

Món cơm Hến tại thôn Vĩ Dạ nổi tiếng khắp đất cố đô
 

Khi đến Huế chúng ta không thể bỏ qua cơ hội được thưởng thức một bát cơm hến vốn là món ăn nổi tiếng và ngon bậc nhất nới đây, có chút ngọt thanh của hến, có chút cay cay của mắm ruốc, thêm chút hăng hăng của rau thơm, bắp chuối, giá đỗ,và ngậy ngậy của lạc vừng… Tất cả làm nên món cơm hến giản đơn nhưng đã làm say lòng bao du khách khi đến đây và thưởng thức nó.
 

Bún bò Huế...
 

Một bát bún bò Huế cho bữa sáng nhẹ nhàng có lẽ luôn là lựa chọn của tất cả du khách khi đặt chân đến Huế. Bún bò Huế có một miếng chân giò, một miếng giò tự nắm, một miếng tiết lợn nhỏ, vài lát thịt bò, không thể thiếu ớt, xả,tiêu hành… Trong cái se lạnh của buổi sáng, ngồi trước bát bún bò hấp dẫn vừa ăn vừa suýt xoa vì cay, bạn sẽ quên đi cái lạnh của thời tiết bên ngoài.

Các món chè cung đình Huế
 

Hà nội có 36 phố phường thì Huế lại có 36 món chè ,đi bộ hay xích lô dọc theo các con đường ở Huế, chốc chốc chúng ta bắt gặp những quán chè trong hẻm, dừng lại và vào thưởng thức từng món chè ở đây, mỗi loại chè lại mang một hương vị rất riêng, thật độc đáo. Chè đậu xanh, hạt sen ngọt bùi, thanh mát; chè bột lọc thịt heo quay lạ miệng với vị giòn dai pha lẫn vị ngọt thanh của đường phèn và béo ngậy của thịt quay, còn có chè tía, chè bắp, chè kê, chè khoai sọ, chè đậu ván… có vị ngọt thanh, béo ngậy nhưng ăn đến no bụng mà vẫn chưa thấy ngán…

Các loại bánh :Bánh bèo, bánh bột lọc, bánh khoái cũng là đặc sản khó bỏ qua khi đến Huế.

Các món bánh đặc sản không thể bỏ qua khi đến Huế
 

Ngoài những món ăn tiêu biểu mà bất cứ ai cũng có thể gặp khi đến Huế, các món chay Huế cũng vô cùng hấp dẫn và bắt mắt. Có thể chăng, thời các vua chúa triều Nguyễn, tại Huế là Kinh Đô xưa ,Phật giáo trở thành quốc giáo. Cả một lớp quý tộc ăn chay nên các món ăn chay ở Huế rất phong phú (125 món). Các món ăn chay được làm cầu kỳ và ngon không kém món ăn mặn. Các món chay dù chỉ được chế biến với nguyên liệu chính là đậu nành, đậu lạc, nấm, mè,…song đã hình thành nên những món ăn chay đặc sắc và không thiếu tính nghệ thuật lẫn nét tinh tế trong hương vị, luôn đủ sức thu phục mọi thực khách cho dù có là thực khách khó tính nhất đi chăng nữa.
Từ những món ăn cung đình cầu kì, đến những món ăn dân gian mộc mạc, chân chất hay kể cả những món ăn chay giản đơn nhưng dù là kiểu gì đi nữa ẩm thực Huế luôn đạt 3 tiêu chuẩn: bổ, thơm, rẻ. Muốn được như thế thì gia vị đóng vai trò rất quan trọng. Người Huế thường ăn chua, ăn cay nên không dùng nhiều đường  như người miền Nam, không ăn mặn như người miền Bắc.
Một món ăn dù với những loại thực phẩm bình thường nhưng được chế biến thơm ngon, bày biện đẹp mắt luôn hấp dẫn và kích thích khẩu vị thực khách. Nếu như chú ý quan sát, chúng ta sẽ thấy mỗi bữa ăn của người Huế như hội tụ đủ âm dương ngũ hành, sự hài hoà tự nhiên giữa tính chất, mùi vị, màu sắc của các món ăn. Các món ăn Huế đều rất ngon, ngon một cách thật đậm đà và khiến người ta phải nhớ.